De levenslijn

De levenslijn is een vorm van biografisch werken in loopbaancoaching. Je zet belangrijke gebeurtenissen, keuzes en herinneringen uit het verleden op een tijdlijn. Van geboorte tot het heden. Positieve ervaringen zet je boven de lijn: hoe hoger het punt ligt, des te positiever was de gebeurtenis. En andersom zet je negatieve herinneringen onder de lijn.

Door het visualiseren van je levensloop krijg je in eerste instantie overzicht. Je kunt van een afstand je leven in ogenschouw nemen. Je kunt gelukkige fasen onderscheiden van minder gelukkige.
Als je meerdere lijnen hebt gebruikt, bijvoorbeeld voor gezondheid, relaties, gevoelens, je werk/studie, …, kun je parallellen zien. Of juist tegenovergestelde bewegingen. Het kan je vervolgens helpen om relaties te ontdekken. Hebben bepaalde gebeurtenissen invloed op andere? Welke invloed had je op de keuzes die je gemaakt hebt?
Tot slot geeft het je inzicht in wie je nu bent en in je gedrag van vandaag.

Er wordt vaak gewerkt met levensfasen van 7 jaar. Ga er rustig voor zitten. Neem de tijd en stel je open voor herinneringen. Noteer uit de verschillende levensfasen de voor jou belangrijkste, ingrijpendste, kleurrijkste, meest betekenisvolle herinnering(en) of gebeurtenis(sen). Kies 3 tot 4 herinneringen per levensfase van 7 jaar.

Neem een groot vel papier en tekenmateriaal. Teken een horizontale lijn in het midden van het vel. Dit is je levenslijn, waarop de levensfasen van 7 jaar worden aangegeven. Boven de lijn is het gebied van de plus, de ervaringen die jij als positief hebt beleefd; onder de lijn is het gebied van de min, de ervaringen die je als negatief hebt beleefd.

__0_______7_______14_______21_______28_______35_______42_______49____53………

Teken jouw levenslijn met de hoogtepunten (boven de lijn) en de dieptepunten (onder de lijn). Hoe hoger, hoe positiever; hoe lager, hoe negatiever. Teken de lijn zonder er al te veel bij na te denken, laat je hand zo veel mogelijk leiden door wat er spontaan opkomt.

Je kunt de oefening uitbreiden door 3 levenslijnen te tekenen, ieder met een eigen kleur. De 3 levenslijnen staan voor:

• Gezondheidslijn
• Leer- en werklijn / scholing- en ontwikkelingslijn
• Emotionele lijn
• Relatie (partner, gezin, ouders, familie, vrienden/vriendinnen)

De innerlijke, veelal onzichtbare levenslijn geeft inzicht in de vraag: Wat bracht ik mee? Deze levenslijn in de levensloop laat ons de (manifeste en latente) kwaliteiten zien, de zingeving en innerlijke wijsheid. Het is een onuitputtelijke kennis- en inspiratiebron van waaruit we ons leven kunnen vormgeven.
Hier ontmoeten we de essentie van de unieke persoon: Wie ben je werkelijk en wat is de zin van je bestaan? Wanneer je de innerlijke levenslijn van je levensloop tekent, onderzoek je thema’s als oorspronkelijkheid, talenten, intuïtie, zingeving, geestkracht.

De uiterlijke, zichtbare levenslijn geeft inzicht in de vraag: Waar en bij wie kwam ik terecht?
De uiterlijke levenslijn in onze levensloop laat zien welke plek we successievelijk in de buitenwereld hebben ingenomen, en welke patronen en overlevingsmechanismen we hierbij hebben ontwikkeld. Deze levenslijn laat ons zien wat we op onze weg zijn tegen gekomen in opvoeding, opleiding en werkervaring. Hier gaat het om wie en wat we geworden zijn door opvoeding, opleiding en werk.
Wanneer je je uiterlijke levenslijn van je levensloop tekent, sta je stil bij onderwerpen als afkomst, opvoeding, opleiding, werkervaring, manifesteren en wilskracht. Een deel van onze uiterlijke levensloop staat in ons CV.

De opgaande lijn in de figuur geeft weer hoe het streven naar ontwikkeling en voortgang tijdens de eerste levensfasen dominant aanwezig is, en het contact met onze innerlijke drijfveren gemakkelijk vervaagt. Het doel is in deze levensfasen om iets te bereiken in de buitenwereld, hetgeen in onze prestatie gerichte maatschappij sterk wordt aangemoedigd.
Afhankelijk van de omstandigheden raken we vanaf onze geboorte meer of minder ver van onze innerlijke levenslijn en onze bestemming verwijderd. Sommige mensen hebben al jong een duidelijk beeld van hun levenstaak en volgen deze weg zonder te twijfelen. Anderen zoeken langer, maken omwegen of verzetten zich tegen een innerlijk weten over hun bestemming.
Wanneer de drijfveren en talenten van de innerlijke wereld onvoldoende worden meegenomen in de plek die je inneemt in de buitenwereld, kunnen gevoelens van leegte en zinloosheid ontstaan. Met name rond de leeftijd van 28, 42 (de midlifecrisis) en 56 komen dan zingevingsvragen naar voren, zoals ‘Waarom doe ik dit (werk)?’, ‘Er moet toch meer zijn in het leven?’, ‘Wat vind ik eigenlijk echt belangrijk?’ of ‘Wat wil ik bijdragen aan de wereld?’
Er is dan behoefte om de innerlijke en uiterlijke levenslijn weer meer met elkaar te verbinden.

Veel loopbaan en levensloopbaan vragen vinden hun oorsprong in het niet synchroon lopen van de innerlijke en uiterlijke levenslijnen gedurende de levensloop. Doordat de innerlijk en uiterlijk levensloop niet met elkaar verbonden staan, ontstaan loopbaanvragen als

• Ik heb een baan met een goed salaris, maar ik mis de zingeving in mijn werk.
• Ik heb geen idee wat is echt leuk of belangrijk vind in mijn werk, ik word altijd wel weer gevraagd voor een nieuwe opdracht. Ik ben de regie kwijt over mijn werk en leven.
• Ik voel me onzeker over wat ik in huis heb, en of anderen hier wel op zitten te wachten.

Het uiterlijke en het innerlijke ontwikkelingsproces zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Door met biografisch werken beide te onderzoeken, ontstaan voor de cliënt nieuwe opties in zijn levensloop om zijn innerlijk en uiterlijk ontwikkelstappen meer bij elkaar te brengen.

Eva de Waard – van Maanen schrijft in haar boek De veldheer en de danseres, Omgaan met je levensverhaal : ‘In onze samenleving zijn bepaalde centrale waarden dusdanig dominant, dat mensen het contact met hun innerlijke drijfveren verliezen. Aan de andere kant vraagt de complexiteit van de huidige samenleving juist om mensen die zich niet alleen in de uiterlijke lijn hebben ontwikkeld.’
Juist mensen die een goede verbinding met hun uiterlijke én innerlijke levenslijn, werken vanuit hun eigenheid en persoonlijke bezieling en hebben werking in een organisatie. Zo wordt er in sollicitatieprocedures steeds vaker naast opleiding en ervaring, ook gezocht naar persoonlijkheid en talenten.
Door biografisch werken in te zetten in loopbaancoaching help je de cliënt om inzicht te krijgen in zijn talenten en zingeving, en om deze vorm te geven in zijn unieke bijdrage in een organisatie. Andere vormen van Biografisch Werken in loopbaancoaching zijn bijvoorbeeld de Werkvorm Het Levenspanorama, het Genogram en de Werkvorm Levensverhaal schrijven.

• Neem een kwartier tot halfuur om je leven te overdenken: de hoogte- en dieptepunten, en ook de stabiele perioden.
• Schrijf, terwijl je denkt, alle belangrijke gebeurtenissen op die je tegenkomt. Neem een rode pen voor gebeurtenissen op gezondheidsvlak, een gele voor je relaties met mensen, een blauwe voor studie en werk, en een groene voor emoties.
• Denk niet alleen aan grote mijlpalen, maar ook aan die ogenschijnlijk ‘losse’ opmerking die in je verdere leven vaak opspeelde, dat kleine moment van verbondenheid, terloopse ontmoetingen of iets wat je las.
• Zet voor de positieve gebeurtenissen een +, voor de negatieve een -. Stop die laatste niet weg: die vertellen je vaak nog meer dan de positieve.
• Zet je geboortejaar nu links van de horizontale lijn, het huidige jaar staat helemaal rechts.
• Zet, bij het juiste jaartal, een stip voor elke positieve gebeurtenis op gezondheidsvlak boven de lijn, en zet stippen voor negatieve gebeurtenissen onder de lijn. Met een rode stift kun je deze stippen verbinden. Zo ontstaat er een levenslijn voor je gezondheidstoestand.
• Doe nu hetzelfde met geel voor je relaties, blauw voor studie en werk, en groen voor emoties. Daarmee ontstaan vier levenslijnen op papier.

• Wat valt op? Zie je patronen? Lijnen die samen op en neer gaan? Lijnen die juist uit elkaar lopen?
• Wat veroorzaakte vooral dat je je rot voelde? Heb je iets van je negatieve ervaringen geleerd? Hoe kwam je er weer uit? Zijn er gebeurtenissen die je nu nog belemmeren?
• Wat valt op aan de hoogtepunten? Wat zorgde er vooral voor dat je je goed voelde? Welke conclusie kun je trekken uit die plezierige periodes?
• Is er een centraal thema te ontdekken?
• Als je iets zou mogen veranderen of toevoegen aan je levenslijnen, wat zou dat dan zijn? Hoe zouden die veranderingen het leven beïnvloed hebben, misschien zelfs nu nog?

Worksheet: pdf met instructie en vragen

Paragraaf

Paragraaf

Paragraaf

Paragraaf

Paragraaf